DOLAN
Rasa-rasane uwis rong taun luwih aku ora dolan
menyang desa ing sisih paling wetan kecamatan kuwi. Jaman semana nalika isih nganggo seragam
putih klawu, aku kerep mrana. Ora dhewe, ananging karo kanca-kancaku. Yen
ngelingi jaman mbiyen aku kerasa bali dadi bocah SMA kang ora ana beban urip
sing mbulet ana utek iki. Sekolah saben esuk budhal wiwit jam setengah enem
esuk, banjur mantuk jam 1 awan.
Kuwi rong taun awal. Taun ketelu kurikulum
pendhidhikan uwis diganti dening kementrian pendhidhikan lan kebudhayaan
nganggo kurikulum anyar yaiku kurikulum k-13. Taun ketelu iku ora mung
kurikulum wae sing diganti, ananging jam sekolah iya diganti. Dipadhetake dadi limang
dina wae saka dina Senin nganti dina Jumat. Kayane yen didheleng kebijakan kuwi
nyenengeke ati. Biyasane sekolah enem dina, preine gur sedina. Saiki sekolah
limang dina, preine rong dina. Tak pikir iya nyenengake atiku tenan. La wong
jarene nganggo kebijakan lima ari kerja iki bocah-bocah ora entuk beban sing
marai mumet ing pikir. Alesane, preine mau rong dina, bisa prei, bisa linuwih
cedhak karo uwong tuwane, lan akeh alesan-alesan liyane.
Nyatane bareng dilaksanakake sawetara sesasi, apa
wae sing diomongake tibake ora bener. Rasane sirahku kemebul ngetokake asep
putih. Iku asep gaib. Yen tenanan mesakake kanca-kancaku keplepeken amarga
asepe akeh tenan. Apa maneh ora gur aku sing kemebul pikirane. Tak kira
kanca-kanca iya padha kahanane. La wong rupane yen bubar jam siji awan kuwi
uwis kaya ora duwe daya babar blas. Diibaratake lampu, kuwi lampune gur limang
watt wae ora ana. Semana uga awakku sing angop ambal bola-bali. Mbok menawa ana
sing nyoba ngetungi uwis ambal ping selawe kirane.
Oh iya, mantuke yen ing kurikulum anyar iku dadi jam
4 sore. Jam 4 tet lagi bisa metu saka gerbang. Rupa-rupane bocah-bocah sing
kucel lesu, genah padha luwe kabeh. Uwong
ngangsu kawruh iku iya ora gampang jebule. Kudu ana kang dikorbanake. Mligine
bab wektu sing kudu diselakake.
Jam 4 kuwi yen aku durung langsung mulih.
Kebiyasaanku saben jam semana iku lagi melu kegiyatan organisasi utawa
ekstrakurikuler. Uwis biyasa mulih sore. Mulih bengi iya ora masalah. Amarga,
uwis biyasa mau. Uwong tuwaku iya uwis kulina weruh putrane mulih telat.
***
Wengi iki udan deres awit sore mau durung teka
terange. Jangkrik-jangkrik sing pakulinan muni bebarengan kewan-kewan liyane
iku ora ana swarane. Aku gebres bola-bali. Iku tandhane irungku sing dadi alat
sing sensitip bab rasa adhem temenan rasane nusuk-nusuk. Namung gebres kuwi adheme ora sepiraa. Yen ana
gatel-gatel gumantung ing ngisoring bolongan irung sing tumetes, iku tandhane
hawane atis. Gusti pancen Dzat kang Maha Asih nyiptakake kabeh bagean badan
sing duwe gunane dhewe-dhewe.
“Cah piye sesuk sida apa ora? Yen sida tak
takonanake dhisik. Amrih cetha piyambake ana ngomah apa ora.” Kuwi
pitakonanku marang kanca-kanca lumantar
WA grup sing uwis ana awit SMA. Grup iku mung metu notipikasi ijo-ijo kae yen
ana butuhe thok. Yen blas iya blas. Setaun kena diitung ping pira anggone padha
jejagongan ing donya maya iku.
“Iya, ndang takonana dhisik! Amrih jelas sesuk
mangkat apa ora.” Saurane kancaku lumantar grup mau.
Banjur piyambake tak hubungi, tak takoni, tak wiwiti
kanthi uluk salam. Terus mitepangake jenengku senajan asline uwis reti. Uwong
Jawa iku dhasare ciri khase seneng basa-basi. Bab apa wae sing dibahas diwiwiti
sambutan-sambutan dhisik, yen uwis sejam rongjam olehe guneman lagi mlebu
intine.
Piyambake ngiyani ana ing omah awit esuk nganti Asar. Asile tak aturake kanca-kancaku.
Padha sepakat mangkate sesuk jam 10. Yen ora molor. Reti dhewe jam Indonesia
kuwi lak ora baku. Rencanane jam 10 mangkate dadi jam 11. Uwis dadi kebiyasaan
iku, susah diilaki. Kalebu budaya kang uwis tumurun saka simbah-simbah. Adhuh,
kok malah nyalahake para sesepuh. Telat orane
iki asline gumantung karo uwong-uwongane dhewe-dhewe. Cah enom apa
maneh. Alesane ana wae. Sing lagi tangi, sing lagi adus, sing ketemu lampu
abang akeh eram. Padhahal ing desa ora ana bangjo. Olehe ngarang ilok tenan
kaya para pujangga. Nganti ora masuk akal.
Jago kluruk soroting surya lumaku alon-alon saka
sisih purwa. Ngilangi mbaka sithik adheme wengi telas kudanan. Gegodhongan
gumilap kairing manuk-manuk miber golek panganan. Katon padhang jingglang esuk
iki. Megane tipis-tipis nutupi langit biru sing ambane ora winates.
Jam Hpku uwis nudhuhake angka 10. Tak enteni swarane
pit sing bakal mampir omahku. Aku mung nunut dina iki. Males yen ndadak gawa
pit motor dhewe, amarga bensine durung tak isi. Eman-eman ngetokake dhuwit 10
ewuku. Kanthi nunut wae dhuwitku isa aman. Isa tak enggo tuku jajan sega ayam.
Brem, brem,
brem. Udhug, udhug, udhug. Swara pit motore kanca-kancaku
mbaka siji parkir ing latarku. Byuh pite padha anyar-anyar kabeh, sing padha
ganti matic beat-vario modhel saiki.
Ana sing tuku pit motor lanang abang.
Apa jenenge aku lali. Kayane vixion
jenenge. Yen aku iya isik pit ijo kae Jupiter
Z sing uwis ngancani aku saka jaman SMA nganti kuliah teka Surakarta
Hadiningrat. Tak sayang-sayang pit iku kaya pacarku dhewe. Kepriye maneh la
wong aku iki duweni watak sing ora neko-neko, sak anane, bandha donya iku ora
digawa mati. Iya ta, bener ta pamikirku? Nanging dipadhakake kancaku mesthi
utekku luwis encer. Lah alah malah umuk. Hahaha.
Gagasanku bener anane, lagi padha teka omahku jam
setengah sewelas. Akire mangkat bebarengan. Mampir dhisik tuku buwah-buwahan
kaya jeruk, salak, lan liya-liyane. Kuwi kalebu adate wong Jawa, yen saben
mertamu sakora-orane nggawa buwah tangan. Sanajan biyasane sing digawa iku ditokake maneh dadi suguhan. Ana
paribasan anyar kang padha mbi kahanan
kuwi. Saka tamu, kanggo tamu, oleh tamu.
“Assalamualaikum Kak.”
Kancaku ndhisiki mlebu omah. Sesebutan Kak
iku lumrah ing kagiyatan Pramuka. Nyebut sapa wae sanajan luwih tuwa, ora
kok “Bapak/Ibu, Simbah” ananging Kak.
Lungguh darik-darik. Jumejer. Lanang sisih kiwa,
dene wedok sisih tengen. Pitakonan wiwitan saka Kak Sanggrong yaiku kepriye
kabare aku karo kanca-kancaku. Uwis rong taun punjul ora tau dolan menyang
daleme. Dolan sing keri dhewe iku pas bakda idhul fitri. Mrana ora nggawa
apa-apa. Ananging ngentekake panganan riyaya. Sing genah astor sak kaleng
ludhes dipangani cah-cah. Aku barang iya. Tambah maneh ngombe sirup. Seger
tenan rasane. Apa maneh gratisan ngene iki.
Guneman ing awan kuwi isine bab nostalgia ngelingake jaman SMA, pacar, kerja, tani, teknik, basa
Jawa, perawat, lan sapanunggalane. Akeh tenan sing dibahas. Ngalor ngidul
ngetan ngulon. Bab pacar iku sing paling tak senengi. Amarga aku bisa nggodha
kancaku uwong loro sing lagi kataman asmara. Sing siji kancaku lanang sing uwis
tresna mbi wong wedok awit jaman SMP, ananging rampungan. Banjur kuliah iki wiji-wiji tresna tumukul maneh ing atine uwong
loro mau. Uwong loro iku watake isin-isin ngana. Nyatane cedhak ngomonge ora. Ngomonge biyasa wae, ananging
ora biyasa. Tresna iku nyatane marai bingung. Malah ana sing omong yen tresna
kuwi wuta. Apa iya ngana?
Siji kancaku iki wedok, lagi kataman asmara karo
tanggane. Kaya lagu dangdut sing misuwur kae. Judhule Pacar Lima Langkah. Pacarku memang dekat.Lima langkah dari rumah. Tak
perlu kirim surat. SMS juga gak usah. Kalau rindu bertemu. Tinggal nongol depan
pintu. Tangan tinggal melambai. Sambil bilang helo sayang. Penak tenan iki,
pacarane ora ribet. Ora patia modhal akeh. Dolan ing omahe wae nggawa gula teh.
Yen ora dolan ing tegal karo mbubuti suket, lak katon romatise. Romantis tur
ana gunane. Ana pribasane iku, karo nyilem ngombe banyu. Ya keselek. Hahaha.
Banjur aku kepriye bab katresnane?
Mung Gusti sing
reti. Yen rabi tak undhangi siji-siji. Aja lali ngamplopi. Mugi wae jodhoku
wanodya tlatah wetan Wonogiri. Amin.
Wonogiri, 29 Dhesember 2020
Restu El Tungguri
